मुंबई: जागतिक बाजारपेठेत अस्थिरता आणि गुंतवणूकदारांमध्ये वाढती चिंता असताना, भारतीय रिझर्व्ह बँकेने (RBI) महत्त्वाचा निर्णय घेतला आहे. द्वैमासिक पतधोरण समितीच्या (Monetary Policy Committee – MPC) बुधवारी पार पडलेल्या बैठकीत रेपो रेटमध्ये 25 बेसिस पॉईंटची कपात जाहीर करण्यात आली असून, नव्या निर्णयानुसार रेपो रेट 6 टक्क्यांवर आला आहे. रिझर्व्ह बँकेचे गव्हर्नर संजय मल्होत्रा यांनी या निर्णयाची औपचारिक घोषणा केली.

या निर्णयामुळे सामान्य नागरिक, विशेषतः गृहकर्जधारक व नव्याने कर्ज घेऊ इच्छिणाऱ्यांसाठी दिलासा मिळणार असून, आर्थिक गतीला बळकटी मिळवून देण्याचा प्रयत्न असल्याचे रिझर्व्ह बँकेकडून स्पष्ट करण्यात आले आहे.

रेपो रेट म्हणजे काय?

रेपो रेट म्हणजे रिझर्व्ह बँक जेव्हा बँकांना अल्प मुदतीसाठी कर्ज देते, तेव्हा ती बँकांकडून ज्या व्याजदराने पैसे आकारते, तो दर म्हणजे रेपो रेट. हा दर कमी केल्यास बँकांकडून घेतले जाणारे कर्ज स्वस्त होते, त्यामुळे ईएमआय कमी होतो आणि आर्थिक क्रियाकलापांना गती मिळते.

महागाई कमी – दर कपातीला अनुकूल वातावरण

फेब्रुवारी महिन्यात भारतातील महागाई दर घसरून 3.61 टक्क्यांवर आला आहे, जो जानेवारी महिन्यात 4.26 टक्के होता. महागाई नियंत्रित असताना पतधोरण सैल करण्याची मुभा रिझर्व्ह बँकेला मिळते. त्यामुळे रेपो रेट कपातीची शक्यता आधीच वर्तवली जात होती. आज ती शक्यता प्रत्यक्षात उतरली असून, आर्थिक बाजारात सकारात्मक प्रतिक्रिया उमटू लागल्या आहेत.

कर्जदारांसाठी दिलासादायक बातमी

रिझर्व्ह बँकेच्या निर्णयामुळे बँकांकडून दिल्या जाणाऱ्या गृहकर्ज, वाहन कर्ज, वैयक्तिक कर्ज आणि इतर कर्जांवरील व्याजदरात कपात होण्याची शक्यता वाढली आहे. विशेषतः 1 ऑक्टोबर 2019 नंतर फ्लोटिंग व्याजदरावर कर्ज घेतलेल्यांना थेट फायदा होणार आहे, कारण बँकांना आपल्या कर्ज दरात बाह्य बेंचमार्क (जसे की रेपो रेट) शी लिंक करणे बंधनकारक आहे.

काही बँकांनी जानेवारी ते एप्रिलदरम्यान आधीच 5 ते 25 बेसिस पॉईंटनी गृहकर्ज व्याजदरात कपात केली होती. आता RBI ने सलग दुसऱ्यांदा रेपो रेट कमी केल्याने, अधिक बँकांवर व्याज दर कमी करण्याचा दबाव वाढणार आहे.

गुंतवणूकदारांचा आत्मविश्वास वाढण्याची शक्यता

अमेरिकेने लागू केलेल्या नव्या आयात शुल्क धोरणामुळे जगभरात गुंतवणूकदारांमध्ये भीतीचे वातावरण पसरले आहे. याचा फटका भारतीय बाजारालाही बसला. सोमवारी सेन्सेक्स तब्बल 2300 अंकांनी आणि निफ्टी 800 अंकांनी घसरला होता. अशा अस्थिर काळात रिझर्व्ह बँकेचा हा निर्णय बाजारासाठी एक सकारात्मक संकेत मानला जात आहे.

भांडवली बाजारात पुन्हा स्थिरता येण्याची शक्यता आहे, जी गुंतवणूकदारांचा आत्मविश्वास परत मिळवण्यासाठी उपयुक्त ठरेल.

कोणाला होणार फायदा?

नव्याने गृहकर्ज घेणाऱ्यांना स्वस्त दरात कर्ज मिळण्याची संधी

आधीच फ्लोटिंग व्याजदरावर कर्ज घेतलेल्यांचे ईएमआय कमी होणार

वाहन व वैयक्तिक कर्ज घेणाऱ्यांनाही फायदा

रिअल इस्टेट क्षेत्रात चैतन्य निर्माण होण्याची शक्यता

गुंतवणूकदारांमध्ये दिलासा आणि बाजारात स्थिरतेचा संकेत

#WATCH | Mumbai | RBI Governor Sanjay Malhotra says, ” The MPC (Monetary Policy Committee) voted unanimously to reduce the policy repo rate by 25 basis points to 6 % per cent with immediate effect.”

(Source: RBI) pic.twitter.com/rRVCJiTy0H

— ANI (@ANI) April 9, 2025

रिझर्व्ह बँकेने घेतलेला हा निर्णय एकंदर आर्थिक परिस्थितीचा विचार करता सावध पण सकारात्मक वाटतो. महागाई दर आटोक्यात असल्यामुळे पतधोरण सैल करण्याचा निर्णय योग्य दिशेने पाऊल असल्याचे तज्ज्ञ मानत आहेत. बँका आता किती वेगाने आणि किती प्रमाणात आपले व्याजदर कमी करतात, याकडे सर्वांचे लक्ष लागले आहे.